آجر نسوز‎ ‎نوعی آجر است که از خاک چینی و خاک نسوز با ساختار مولکولی متراکم و منسجم تولید می شود. این نوع آجر در دمای بالای ‏‏1200 تا 1500 درجه سانتیگراد شکل می گیرد و براساس میزان حرارت کوره طیف رنگی آجر نسوز تعیین می شود.

به گزارش اخبار ساختمان، آجر نسوز از جمله آجرهایی است که این روزها مورد استقبال فراوان از طرف سازندگان و معماران قرار گرفته زیرا زیبایی، کارایی و تنوع رنگ این محصول بسیار بهتر از آجرهای معمولی است.
آجر نسوز کاربردهای متفاوتی دارد از جمله پوشش جداره داخلی کوره ها، ساخت جدیدترین مدل های ساخت باربیکو، محوطه سازی، نماکاری ساختمان، دکوراسیون داخلی و … . این مدل آجر با تمام شرایط اقلیمی سازگار است. به منظور حفظ بنا و افزایش عمر آن در برابر شرایط جوی، سایش، حرارت، یخبندان و… استفاده از آجر نسوز به سازندگان و معماران پیشنهاد می شود.

آجر نسوز چیست؟

آجر نسوز از مواد نسوزی که مقاومت بالایی در برابر حرارت داشته و خواص فیزیکی و شیمیایی خود را در درجه حرارت بالا حفظ می کنند ساخته می شود. اجرهای تولید شده از مواد نسوز علاوه بر مقاومت حرارتی بالا در برابر تخریباتی مانند تاثیرات مواد شیمیایی، بار مکانیکی، ضربات و… نیز بسیار مقاوم هستند. آجر نسوز نوعی آجر با ساختار مولکولی ظریف، منظم و متراکم است و همین ساختار باعث شده از توان لازم در دماهای بالا برخوردار باشد.
در ساخت آجر نسوز از خاک چینی استفاده می شود. این خاک از کانی های نسوز معدنی تشکیل شده که نقش مهمی در افزایش مقاومت آجر ایفا می کنند. خاک چینی خواص فیزیکی و شیمیایی آجر را در درجه حرارت های بالا حفظ نموده و حالتی پایدار به آن می بخشد. همین مقاومت حرارتی ایده آل امکان استفاده از آجر در کوره ها و پاتیل ها را فراهم می کند.

مواد تشکیل دهنده آجر نسوز

مواد پایه آجرهای نسوز کانی های معدنی خیلی خاص و پوکه های معدنی هستند که نسوز هستند. یعنی مقاومت دمایی بالایی دارند. مواد اولیه تولید آجر نسوز را مواد نسوز می نامند که معمولا به مواد سرامیکی و غیرفلزی گفته می شود که می توانند در درجه حرارت های بالا پایدار باشند. مواد نسوز باید قابلیت حفظ خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مورد نظر را در درجه حرارت های بالا و شرایط محیط عمل داشته باشند.

آجرهای نسوز انواع مختلفی دارد، باتوجه به نوع ماده استفاده شده در ترکیبات آنها، گستره های مختلفی را تحمل می کنند. تا دهه 1960 از کربن و خاک نسوز برای پوشش کوره ها استفاده می شد اما امروزه با ساخت انواع آجرهای نسوز از آنها در پوشش داخلی کوره استفاده می شود.

انواع آجر نسوز

آجر نسوز با توجه به موادی که در ساخت آن به کار می رود دارای انواع مختلف است. در کل آجرهای نسوز را می توان به چهار دسته آجر نسوز قلیایی، آجر نسوز ویژه، آجر نسوز آلومینیومی و آجر نسوز سیلیسی تقسیم نمود که در ذیل به توضیح آن ها خواهیم پرداخت:

آجر نسوز قلیایی

در ساخت آجر نسوز قلیایی از سیلیسیم دی اکسید و اکسید منیزیم استفاده می شود. اما در شرایط خاص به منظور افزایش توان حرارتی آجر می توان به آن اکسید آهن و اکسید کروم اضافه نمود. از این آجر در کوره های دایره ای تولید سیمان، پوشش دیواره کوره های باز فولادسازی، بالای کوره های ذوب شیشه و صنایع فلزات غیر آهنی و … استفاده می شود.

آجر نسوز آلومینیومی

در تولید آجر نسوز آلومینیومی درصد بالایی از آلومین یا اکسید آلومینیوم استفاده می شود. این آجر در دمای ۱۲۰۰ الی ۱۸۰۰ پخت می شود و به دلیل دارا بودن مقاومت بسیار بالا، در پوشش دیواره داخلی کوره های ذوب فولاد، کوره های شیشه و کوره های سیمان کاربرد دارد.

آجر نسوز سیلیسی

ماده اصلی تشکیل دهنده این نوع آجر، خاک سیلیسی است. این خاک از سیلیسیم دی‌اکسید، اکسید آهن، دی اکسید تیتانیوم، سدیم اکسید، پتاسیم اکسید و آلومینیوم اکسید تشکیل شده و از رسانایی گرمایی بسیار بالا و مقاومت در برابر نفوذ گازها برخوردار است. اجر نسوز سیلیسی در کوره های گازسوز تولید کک، کوره های فولادسازی، کوره های سرامیک سازی و کارخانه های تولید شیشه کاربرد دارد.

آجر نسوز ویژه

آجر نسوز ویژه از فلزات واسطه و در انواع آجر نسوز اکسید کروم کوروندوم، آجر نسوز زیرکونیوم و آجر نسوز اکسید کروم تولید و مورد استفاده قرار می گیرد.

آجر نسوز اکسید کروم کوروندوم

حدود ۹۵ درصد این نوع آجر را اکسید آلومینیوم و پنج درصد باقی مانده را اکسید کروم تشکیل می دهد. از آجر نسوز اکسید کروم کوروندوم در داخل کوره بلند ذوب آهن استفاده می شود.

آجر نسوز زیرکونیوم

مقاومت گرمایی آجر نسوز زیرکونیوم بسیار بالاست، از این رو در کوره های ذوب شیشه و ذوب آهن آلومینیوم مورد استفاده قرار می گیرد.

آجر نسوز اکسید کروم

این نوع آجر در کوره های شیشه سازی کاربرد دارد و ۹۵ درصد آن را اکسید کروم تشکیل می دهد.

آجر نسوز صنعتی

آجر نسوز صنعتی به آجرهایی گفته می شود که دارای شکل معینی هستند. این گونه آجرها با نام آجر کوره نیز شناخته می شوند. این گونه آجرها از لحاظ شکل ظاهری به دو دسته تقسیم بندی می شوند. یک نمونه از این آجرها دارای ابعاد و شکل استاندارد هستند.
این گونه آجرها مورد تایید اکثر تولیدکنندگان بوده و اکثر آن ها از این ابعاد برای تولید آجر استفاده می کنند. نمونه ای دیگر از آجرهای نسوز صنعتی، آجرهایی هستند که دارای شکل خاصی هستند. این گونه آجرها با استفاده از ماشین پرس تولید می شوند. برخی دیگر نیز با استفاده از قالب گیری دستی تولید می شوند.

آجر نسوز سنتی

همان گونه که قبلا نیز اشاره شد، استفاده از آجر از دیرباز مورد توجه معماران و طراحان ساختمان بوده است. در گذشته استفاده از این المان در طراحی نما و قسمت های مختلف صورت می گرفت. امروزه نیز آجر سنتی در طراحی نما و دکوراسیون داخلی مورد استفاده قرار می گیرد.

آجر نسوز دستی

آجر نسوز دستی نمونه ای دیگر از آجرهای نسوز است که در ساختمان سازی مورد استفاده قرار می گیرد. از مزایای این گونه آجرها می توان به مواردی هم چون شوره نزدن، جذب آب پایین، مقاومت در برابر شرایط متفاوت آب و هوایی، مقاومت در برابر آتش سوزی، قابلیت ساخت با توجه به نیاز مشتری، عدم تغییر رنگ در برابر اشعه خورشید و قیمت مناسب آن اشاره کرد.

نحوه تشخیص آجر نسوز چگونه است؟

اجر نسوز از روی ظاهر به سادگی قابل تشخیص است به نحوی که سطح آجرهای نسوز نسبت به سایر آجر‌ها زبر‌تر، زمخت تر و بدون خاک اضافه است و همچنین شکل و ظاهر آجر نسوز دارای دانه های ریز رنگی است.

زمانی که شما از آجرهای نسوز دارای استاندارد بهره مند شده اید، نمای ساختمان شما سال ها ماندگار مانده و هیچگونه پوسیدگی و خورندگی در آن ایجاد نمی شود و این نکته را باید بدانید که به مرور زمان رنگ خود را از دست نمی دهد، شوره نمی زند و سطح آن خوردگی پیدا نمی کند.

نکات مهم در خرید آجر نسوز

هنگام خرید آجر نسوز باید به یکسری نکات توجه نمود از جمله:
* آجر باید از مقاومت لازم در برابر جذب رطوبت، یخ زدگی و حرارت بالا برخوردار باشد.
* هیچ گونه لب پریدگی در آجر مشاهده نشود.
* میزان جذب آب توسط آجر نسوز باید کمتر از ۲ درصد باشد.
* در تحدب و تقعر این نوع آجر هیچ پیچیدگی به چشم نخورد.
* میزان نمک های محلول در آجر نسوز باید زیر یک درصد باشد.

تنوع رنگ آجر نسوز

آجر نسوز از جمله آجرهایی است که در انواع رنگ های مختلف تواید می شود. این تنوع رنگ بالا امکان استفاده از این آجر را نه تنها در نماکاری ساختمان و پوشش دیواره های کوره فراهم می کند بلکه می توان از آن در دکوراسیون داخلی نیز به بهترین شکل استفاده نمود.
رنگ های قهوه ای و قرمز رایج ترین رنگ هایی هستند که برای این آجر انتخاب می شوند اما در کل آجر نسوز در چهار کد رنگ به بازار عرضه می شود از جمله قرمز، قهوه ای، مشکی و زرد شاموتی که هر کدام از این کدها دارای طیف های بیشمار هستند. در تولید آجر نسوز از مواد کاملاً طبیعی استفاده می شود، از این رو رنگ این آجر طبیعی بوده و به خوبی با سایر مصالح همخوانی پیدا می کند.

مزایای آجر نسوز

* آجرنسوز در طیف رنگی گسترده تولید می شود و اگر در نمای بیرونی ساختمان کار شود زیبایی بی نظیری به نما می بخشد.
* این آجرها در برابر سرما و گرما مقاوم هستند و طول عمر بسیار طولانی دارند.
* اجر نسوز نوعی عایق محسوب میشود و از اتلاف انرژی در ساختمان جلوگیری می کند.
* وزن این اجرها بسیار سبک بوده و نیازی به سازه نگه دارنده مجزا ندارند.
* اجرهای نسوز با استفاده از ملات به راحتی به سطوح میچسبند و امکان جدا شدن و سقوط آنها وجود ندارد.
* به دلیل دارا بودن استانداردهای تثبیت رنگ حتی با گذشت چند سال از زمان نصب آنها هیچ تغییر رنگی بر روی سطح مشاهده نمی شود.
* این اجرها ضد شوره هستند و جلبک نیز بر روی سطح آنها ایجاد نمی شود.
* هیچ محدودیتی در سایز این نوع آجر وجود ندارد.
* آجر نسوز در برابر انقباض، انبساط، ضربه، خراشیدگی و فرسایش از مقاومت لازم برخوردار است.
* جذب آب توسط این آجرها ناچیز است.
* در چیدمان آجر نسوز می توان از الگوهای متفاوتی استفاده نمود و زیبایی سطح را دوچندان کرد.
* آجر نسوز دوستدار محیط زیست است و به آن هیچ آسیبی وارد نمی کند.
* رنگ این آجرها ثابت است و تابش مستقیم اشعه خورشید کیفیت رنگ آن ها را از بین نمی برد.
* مقاومت آجر نسوز در دماهای بالا و آتش سوزی بسیار بالاست.
* نصب این آجرها نیاز به استفاده از ابزار و تجهیزات خاص ندارد.
* جنس آجر نسوز و تنوع بالای رنگ آن باعث شده به خوبی با معماری ایرانی همخوانی پیدا کند.

کاربرد آجر نسوز

مهم ترین ویژگی آجر نسوز داشتن مقاومت حرارتی بسیار بالاست. همین ویژگی امکان استفاده از آن را در کوره های صنعتی فراهم می کند. در واقع در تمام مکان هایی که میزان حرارت و گرما در آنها زیاد است با خیالی آسوده می توان از این آجرها استفاده نمود.
آجر نسوز شومینه، آجر نسوز نما، آجر نسوز دکوراتیو، آجر نسوز رستیک، آجر نسوز صخره ای، آجر نسوز لعابی، آجر نسوز کوره، آجر نسوز مشکی، آجر نسوز سفید از جمله آجرهایی هستند که در مکان های مختلف مورد استفاده قرار می گیرند.
برای مثال برای پوشش جداره داخلی و یا خارجی انواع شومینه از آجر نسوز شومینه استفاده می شود. همچنین در اکثر خانه هایی که به سبک روستیک طراحی شده اند، کفپوش و دیوارپوش آجری به چشم می خورد. آجر نسوز زیبایی بی نظیری به دکوراسیون داخلی می بخشد.

آجر نسوز در نمای ساختمان

آجر نسوز در مقایسه با سایر آجرها از مقاومت بسیار بالایی در برابر عوامل محیطی برخوردار است، از این رو ساختمانی که نمای آن با آجر نسوز کار شده عمر طولانی خواهد داشت. آجر نسوز نما آب را به میزان ناچیز جذب می کند و به همین دلیل سطح آن شوره نمی زند و قارچ یا کپک بر روی آن رشد نمی کند. هنگامی که نسبت به خرید آجر نسوز نما اقدام می نمائید در مورد تمام خصوصیات آن مطمئن شوید.

آجر نسوز در دکوراسیون داخلی

آجر نسوز به دلیل تنوع رنگ و ابعاد بهترین گزینه برای طراحی داخلی است. طراحی دکوراسیون با آجر نسوز برای افرادی که به سبک روستیک علاقمند هستند ایده ای مناسب است. اکثر طراحان و معماران برای تزئین دیوار شومینه، دیوار پشت تلویزیون ودیوار آشپزخانه از این نوع آجر استفاده می کنند.

نصب آجر نسوز

اجر نسوز را می توان با ملات سیمان یا چسب بر روی سطح مورد نظر کار کرد. استفاده از اجرهای نسوز با طرح های متنوع و ترکیب آنها با هم نمای بسیار زیبایی به ساختمان می دهد. این نوع آجر هم در دکوراسیون داخلی و هم در نمای بیرونی ساختمان کاربرد دارد.
آجرهای نسوز دارای طرح و رنگ متنوعی هستند بنابراین قبل از اجرای آنها باید یک طرح از پیش تعیین شده برای ترکیب آنها داشته باشید، در غیر این صورت دسترسی به نمای ایده آل و ترکیب زیبا امکان پذیر نیست.

قیمت آجر نسوز

همانطور که ذکر شد آجر نسوز در انواع مختلف تولید و در اختیار مشتریان قرار می گیرد. ابعاد آجر نسوز و متریال هایی که در تولید آن به کار می روند در قیمت آجر نسوز تاثیرگذار هستند.

بیشتر بخوانید: راهکارهای مقاوم سازی ساختمان های آجری