سختی گیر رزینی دستگاهی برای حذف سختی آب می باشد.

به گزارش اخبار ساختمان، سختی آب و آبهای با سختی بالا یکی از مهمترین چالش‌های اصلی در صنعت و تصفیه آب است که می‌تواند به لوله‌ها، تاسیسات، دیگ بخار و بویلر و همچنین سلامتی بدن آسیب‌های جدی وارد کند. این مسئله به دلیل وجود مقدار زیاد املاح کلسیم و منیزیم است و راه‌حل استفاده از سختی گیر رزینی است. سختی گیر رزینی یا رسوب گیر آب از جمله تجهیزات دستگاه تصفیه آب صنعتی است که جهت حذف یون‌های منیزیم و کلسیم آب و کاهش میزان رسوب گرفتگی کاربرد دارد.

سختی گیر رزینی چیست؟

آب پس از عبور از لایه‌های خاکی و استخراج، حاوی مقدار زیادی از املاح مانند کلسیم و منیزیم می‌شود. این املاح در جداره لوله‌ها و تاسیسات تشکیل لایه‌های رسوبی داده و منجر به خوردگی و گرفتگی آن‌ها می‌شود. سختی آب یکی از شاخص‌های کیفیت آن است که نشان‌دهنده مقدار و نوع املاح است. برخی از این املاح با حرارت‌دهی جزئی قابل حذف هستند، اما برای کاهش درجه سختی زیاد نیاز به استفاده از سختی گیر احساس می‌شود.

سختی گیر رزینی به دستگاه‌های دارای مخزن فلزی یا فایبرگلاس گفته می‌شود که درون آن لایه‌هایی از دانه‌های پلیمری رزین تعبیه شده است. رزین آنیونی و کاتیونی قدرت تبادل یون بسیار بالایی دارند و به همین دلیل در سختی گیرها استفاده می‌شوند. با ورود آب به مخزن سختی گیر و عبور از بستر رزینی، کلسیم و منیزیم با سدیم روی رزین تبادل یون شده و از این طریق سختی آب کاهش پیدا می‌کند.

انواع سختی گیر رزینی

سختی گیرهای رزینی در حالت کلی از یک مخزن عمودی تشکیل شده‌اند که از نظر ظرفیت و ابعاد تنوع بالایی دارند. علاوه بر این، درون آن‌ها بستر رزینی، شیر ورودی و تخلیه و نازل برای نگه‌داری از دانه‌های رزین و فشارسنج نیز استفاده می‌شود. در برخی از سختی گیرها مخزن کوچک‌تر حاوی محلول آب و نمک در کنار مخزن اصلی قرار می‌گیرد که برای احیای رزین استفاده می‌شوند. از نظر جنس بدنه، این تجهیزات دارای تنوع هستند و رایج‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:

* سختی گیر رزینی فلزی: در محیط‌های صنعتی که دبی آب بالا است و فشار زیادی به بدنه دستگاه وارد می‌شود، متریال فلزی برای ساخت بدنه آن‌ها کاربرد دارد. فلزات به کار رفته برای این تجهیزات مقاومت بالایی در برابر فشار و ضربه دارند و مواد خورنده موجود در آب باعث آسیب به آن‌ها نمی‌شود.
* سختی گیر رزینی فایبرگلاس: این نوع سختی گیر وزن سبک‌تری دارد و بیشتر برای ظرفیت‌های کوچک استفاده می‌شود. فایبرگلاس مانند فلز در برابر مواد خورنده مقاومت زیادی دارد و تا حد مطلوبی می‌تواند فشار را تحمل کند.

کاربرد سختی گیر رزینی

سختی گیرهای رزینی کاربردهای گسترده‌ای دارند. از جمله موارد کاربرد این تجهیزات می‌توان به دستگاه تصفیه آب خانگی اشاره کرد. علاوه بر این، این دستگاه‌ها به شدت در صنایع مختلف و در موتورخانه‌ها کاربرد دارند. با استفاده از سختی گیر رزینی می‌توان مانع گرفتگی لوله‌ها و تاسیسات و بویلرها شد و کیفیت رنگرزی و تولید مواد غذایی و نوشیدنی‌ها نیز از این طریق افزایش پیدا می‌کند.

مزایای استفاده از سختی گیر رزینی

* نرم شدن آب و افزایش عمر مفید تجهیزات: سختی گیر رزینی باعث نرم شدن آب و افزایش عمر مفید وسایل و تجهیزات می‌شود.
* عدم رسوب گرفتگی: این دستگاه مانع از رسوب گرفتگی در سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی می‌شود.
* جلوگیری از آسیب دیدن پوست و مو: استفاده از آب نرم باعث جلوگیری از آسیب دیدن پوست و مو می‌شود.
* افزایش طول عمر ماشین‌آلات شستشوی صنعتی و خانگی: سختی گیر رزینی باعث افزایش طول عمر ماشین‌آلات شستشوی صنعتی و خانگی می‌شود.

نکات کاربردی در استفاده از سختی گیر رزینی

در زمان استفاده از سختی گیر رزینی باید به این موارد توجه نمود که میزان سختی آب در ورودی و خروجی سختی گیر تست گردد و با در نظر گرفتن این عوامل دستگاه بک واش و رزین احیا شود. محل نصب سختی گیر رزینی باید مکانی مناسب و به دور از تابش مستقیم آفتاب و یخ زدگی باشد. باید از یخ زدگی و خشک شدن رزین به مدت طولانی جلوگیری شود چرا که این دو حالت باعث از بین رفتن رزین می‌شود.

انواع دستگاه سختی گیر رزینی بر اساس شیر کنترلی

* شیر تمام اتوماتیک: شیر سختی گیر رزینی تمام اتوماتیک عمل احیای رزین را پس از رسوب‌گذاری و گرفتن سختی آب به صورت خودکار و بدون اپراتور انجام می‌دهد.
* شیرهای نیمه اتوماتیک دستی: شیر سختی گیر رزینی نیمه اتوماتیک دستی توسط اپراتور انجام می‌گردد.

مراحل عملکرد دستگاه سختی گیر رزینی

شیر سختی گیر، چه اتوماتیک و چه دستی، شامل پنج مرحله اصلی است. به همین دلیل به آن شیر پنج راهه سختی گیر نیز گفته می‌شود.

این مراحل به شرح زیر است:

1. مرحله نرم‌سازی آب (Service): در این مرحله، آب خام وارد دستگاه سختیگیر می‌شود و با عبور از روی رزین‌ها، عمل تبادل یونی انجام می‌گیرد. یعنی آب با گذر از روی رزین، یون‌های منیزیم و کلسیم خود را از دست می‌دهد و یون سدیم دریافت می‌کند. طی این فرآیند، آب سخت به آب نرم تبدیل می‌شود.
2. مرحله بکواش (Back Wash): پس از گذر مقدار مشخصی از آب، رزین‌ها به صورت فشرده در می‌آیند. برای بازگشت رزین به حالت اولیه، شستشو از پایین به بالای مخزن صورت می‌گیرد که به آن بکواش می‌گویند.
3. مرحله تزریق آب نمک (Brine Draw): در این مرحله، آب نمک به مخزن افزوده می‌شود. طی این فرآیند، رزین یون‌های سدیم از دست رفته خود را به دست می‌آورد و برای تولید مجدد آب نرم آماده می‌شود. میزان نمک در هر سیکل احیاء حدود 200 گرم برای دو لیتر رزین کاتیونی است.
4. مرحله شستشوی آرام (Slow Rinse): همانطور که از نامش پیداست، با عبور دادن آب با سرعت آهسته، نمک‌های باقی‌مانده از بین می‌رود.
5. مرحله شستشوی سریع (Fast Rinse): با عبور آب به صورت سریع از روی رزین‌ها، باقی‌مانده املاح از روی رزین حذف میشوند.

نتیجه‌گیری

سختی گیر رزینی یکی از تجهیزات مهم در تصفیه آب است که با حذف یون‌های کلسیم و منیزیم، آب را نرم کرده و مانع از رسوب‌گذاری در لوله‌ها و تاسیسات می‌شود. این دستگاه‌ها در انواع مختلف و با ظرفیت‌های متنوع تولید می‌شوند و کاربردهای گسترده‌ای در صنایع مختلف دارند. استفاده از سختی گیر رزینی باعث افزایش عمر مفید تجهیزات و جلوگیری از آسیب دیدن پوست و مو می‌شود.